7 Πράγματα που κάνεις και δημιουργείς τοξικές σχέσεις χωρίς να το καταλάβεις

Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι το δυσκολότερο κεφάλαιο της ζωής. Είναι σημαντικές, είναι απαραίτητες, αλλά έχουν τα σκαμπανεβάσματά τους.

Και συχνά γίνονται έντονες, προκαλώντας στεναχώρια, πίεση, άγχος, ακόμα και με μέλη της οικογένειας ή στενούς φίλους. Κάποιες φορές υπάρχει αντικειμενικός λόγος στις δυσκολίες που δημιουργούνται σε μία σχέση (π.χ., όταν ο σύζυγος απατά τη σύζυγο, όταν η καλύτερη φίλη μετακομίζει, όταν ο κολλητός αρρωσταίνει σοβαρά, κοκ.), ενώ άλλες φορές οι δυσκολίες είναι υποκειμενικές και δε φαίνεται να έχουν έναν συγκεκριμένο λόγο.

Και ενώ συχνά μιλάμε για τους τοξικούς ανθρώπους στη ζωή μας, σπάνια σκεφτόμαστε τι είναι αυτό που κάνουμε εμείς και δημιουργεί αρνητικό κλίμα και τοξικότητα στις σχέσεις μας. Εδώ παρουσιάζω τους 7 πιο συχνούς τρόπους που δημιουργούμε τοξικότητα στις σχέσεις μας χωρίς να το θέλουμε!

1. Παίρνεις το κάθε τι προσωπικά

Αν δεν αφήνεις τίποτα χωρίς να το αναλύσεις και να το διυλίσεις, αν παίρνεις την κάθε κουβέντα, το κάθε σχόλιο και πράξη των οικείων σου και τη βάζεις κάτω από το μικροσκόπιο για να καταλήξεις ότι οι άλλοι έχουν κάτι εναντίον σου, τότε βάζεις ένα τόνο τοξικότητας στην καθημερινότητά σου! Αν λοιπόν ερμηνεύεις διαρκώς τη συμπεριφορά των άλλων σε σχέση με εσένα, αν θεωρείς ότι το κάθε τι που λένε ή κάνουν οι άλλοι έχει στόχο εσένα, τότε περιπλέκεις τη ζωή σου χωρίς λόγο! Και φυσικά χαλάς τη σχέση σου μαζί τους, επειδή διαρκώς τα παίρνεις όλα προσωπικά και κατάκαρδα.

Για παράδειγμα, τηλεφωνείς σε μία φίλη που δεν το σηκώνει και δε σου απαντάει ούτε την άλλη μέρα. Αν η πρώτη σου σκέψη είναι «επίτηδες το κάνει επειδή δε με χωνεύει», αυτό είναι μία αρνητική σκέψη που μπορεί να είναι, μπορεί όμως και να μην είναι η πραγματική εξήγηση. Μπορεί να υπάρχει κάποιος άλλος λόγος που ούτε καν τον σκέφτηκες, επειδή πήρες το ζήτημα προσωπικά.

Ο κανόνας των δύο λόγων- κάθε φορά που αναρωτιέσαι για ποιο λόγο ο άλλος συμπεριφέρθηκε με τον συγκεκριμένο τρόπο, προσπάθησε να σκεφτείς δύο πιθανές αιτίες.

Έτσι, στο «δε με συμπαθεί», θα πρέπει να βρεις και έναν άλλο λόγο που η φίλη σου δεν επέστρεψε το τηλεφώνημά σου «επειδή ξεχάστηκε» ή «επειδή γενικά αργεί να επιστρέψει τα τηλεφωνήματα, λόγω φόρτου εργασίας που έχει».

2. Θεωρείς ότι «διαβάζεις» το μυαλό του άλλου

Ειδικά στα δύσκολα, θεωρείς ότι ξέρεις τι σκέφτεται το άτομο απέναντί σου.

• Μου είπε να μην αργήσω, επειδή πιστεύει ότι εγώ…
• Δε μου είπε καλημέρα το πρωί, άρα ξέρω ότι δε με συμπαθεί.
• Για να έχει τέτοια μούτρα σίγουρα θα είναι θυμωμένος μαζί μου, κλπ.

Σε όλα αυτά τα παραδείγματα, το άτομο που τα λέει θεωρεί ότι ξέρει τι σκέφτεται ο συνομιλητής του. Αλλά αυτό είναι αδύνατον! Στην πραγματικότητα το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να μαντέψουμε τι σκέφτεται ο άλλος, αλλά και αυτό δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα το πετύχουμε! Αν δηλώνεις συχνά ότι ξέρεις τι σκέφτεται ο συνομιλητής σου και πάντα έχει μια αρνητική δήλωση, το πιθανότερο είναι ότι προβάλλεις τους δικούς σου φόβους και άγχη στο άλλο άτομο. Δεν είσαι μέντιουμ! Δε διαβάζεις το μυαλό του άλλου! Το άλλο άτομο σκέφτεται διαφορετικά από σένα! Χαλάρωσε! Ρώτησε τον άλλον για να μάθεις τι σκέφτεται!

3. Θεωρείς ότι ο άλλος «διαβάζει» το μυαλό σου

Επομένως δε μπαίνεις στον κόπο να κάνεις συζήτηση μαζί του! Πιστεύεις ότι ο άλλος θα πρέπει να γνωρίζει τις ανάγκες και τις επιθυμίες σου χωρίς να του τις έχεις πει. Θεωρείς ότι μπορεί και πρέπει να μαντεύει τις σκέψεις σου, ώστε να εκπληρώνει αυτά που θέλεις- γιατί πιστεύεις ότι αυτό είναι απόδειξη αγάπης και νοιαξίματος. Αυτό όμως δεν ισχύει! Για να ξέρει ο άλλος τι είναι αυτό που επιθυμείς εσύ, θα πρέπει να έχει προηγηθεί συζήτηση. Μόνο μέσα από την ανταλλαγή απόψεων και βαθύτερων σκέψεων μπορεί ο ένας άνθρωπος να γνωρίσει και να κατανοήσει καλύτερα τον άλλον. Αλλά και πάλι, δεν θα πρέπει να περνάς τον άλλον από το «τεστ» του να μαντέψει τι θέλεις, γιατί έτσι δημιουργείς άσκοπο αρνητισμό που τελικά διαβρώνει τη σχέση.

4. Επιτρέπεις στον άλλον να καθορίζει το πώς νιώθεις εσύ

Δηλώσεις τύπου:

• Εσύ με έκανες να θυμώσω και να βγω εκτός εαυτού
• Γιατί με έκανες να κλάψω;
• Με αυτά που μου λες θα με πεθάνεις μια ώρα αρχύτερα….

Δείχνουν ότι ρίχνεις την ευθύνη του πώς αισθάνεσαι εσύ στον άλλον. Με άλλα λόγια δεν αναλαμβάνεις την ευθύνη των συναισθημάτων και των πράξεων σου. Το τι λέει ή το πώς φέρεται το άτομο απέναντί σου είναι ένα πράγμα. Το πώς αντιδράς και το πώς φέρεσαι εσύ είναι άλλο πράγμα. Καθένας στη σχέση είναι υπεύθυνος για το πώς νιώθει και πώς επιλέγει να αντιδράσει.

Αν ο σύζυγος σου φέρει λουλούδια για να σε κάνει να νιώσεις όμορφα και εσύ σκεφτείς «τα φέρνει γιατί έχει λερωμένη τη φωλιά του, κάτι έκανε και θέλει να με καλοπιάσει», τότε αφήνεις τον σύζυγο να καθορίσει το πώς αισθάνεσαι. Αντίθετα, αν επιλέξεις να επικεντρωθείς στο «τι ωραία! Διάλεξε τα αγαπημένα μου λουλούδια», εσύ έχεις τον έλεγχο του πώς νιώθεις και του πώς θα φερθείς.

Αν μάθεις να ελέγχεις τις σκέψεις σου και το πώς ερμηνεύεις τα πράγματα, θα νιώθεις μεγαλύτερη δύναμη, περισσότερη ψυχική ισορροπία και η ζωή σου θα είναι πολύ καλύτερη.

5. Νομίζεις ότι εσύ καθορίζεις το πώς νιώθει ο άλλος

Δηλώσεις τύπου:

• Αν της το πω αυτό θα φοβηθεί
• Αν του πω αυτό θα θυμώσει
• Πρόσ3ξε, η μαμά έχει τα νεύρα της
• Τηλεφώνησε της να μη θυμώσει

Δείχνουν ότι θεωρείς πως εσύ όχι απλώς επηρεάζεις, αλλά ελέγχεις με καθοριστικό τρόπο το πώς αισθάνονται οι άλλοι γύρω σου. Αλλά δεν έχεις τον συναισθηματικό έλεγχο των άλλων. Οι σκέψεις που κάνουν οι άνθρωποι γύρω σου και οι ερμηνείες που δίνουν σε αυτά που τους συμβαίνουν είναι αυτές που καθορίζουν το πώς θα αισθανθούν.

Αυτός είναι ο πυρήνας της πραγματικής συναισθηματικής ενηλικίωσης: η κατανόηση ότι δεν είναι τα πρόσωπα και τα πράγματα στη ζωή μας που μας κάνουν να αισθανόμαστε έτσι ή αλλιώς, αλλά οι σκέψεις που κάνουμε και οι ερμηνείες που δίνουμε σε όσα μας συμβαίνουν.

Οπότε δε χρειάζεται να δραματοποιείς τα πράγματα ούτε να προσθέτεις περισσότερο συναισθηματικό φορτίο πιστεύοντας ότι εσύ καθορίζεις το πώς νιώθουν οι άλλοι.

6. Θέλεις να αναγνωρίζει πάντα ο άλλος ότι εσύ έχεις δίκιο

Αν περιμένεις ότι το άλλο άτομο στη σχέση σου θα αναγνωρίσει ότι εσύ έχεις δίκιο…. Ίσως χρειαστεί να περιμένεις για πολύ-πολύ καιρό ή για πάντα! Ο λόγος είναι ότι το ποιος έχει δίκιο ή άδικο στο πώς βλέπει τα πράγματα ή στο πώς νιώθει μέσα στη σχέση του δεν είναι πάντα αντικειμενικός (εξαιρούνται αντικειμενικές καταστάσεις όπως πχ, η κακοποίηση). Στις περισσότερες περιπτώσεις και τα δύο μέλη του ζευγαριού έχουν ταυτόχρονα δίκιο και άδικο, ανάλογα με το ποιον ρωτάμε. Σύμφωνα με την οπτική γωνία του καθενός, σύμφωνα με το πώς βλέπει και ερμηνεύει τα πράγματα, μπορεί ο άλλος να σου λέει «σε αγαπώ» και εσύ να μην το αντιλαμβάνεσαι έτσι. Και να έχετε και οι δύο δίκιο! Εδώ θα πρέπει λοιπόν να αναγνωρίσεις το δικαίωμα του άλλου να βλέπει και να κατανοεί τα πράγματα από τη δική του σκοπιά. Αυτό φυσικά δε σημαίνει ότι πρέπει να τα αποδέχεσαι όλα. Χτίζοντας σε σωστή επικοινωνία, δηλώνοντας τις ανάγκες σου και ρωτώντας τον άλλον ποιες είναι οι δικές του, μπορείτε να φτάσετε σε μια ισορροπία που σας ικανοποιεί και τους δύο, αντί σε μία αντιπαράθεση του «ποιος έχει δίκιο».

7. Θεωρείς ότι δεν έχεις επιλογή

Ένα καλό στοιχείο στην ενήλικη ζωή είναι ότι επιλέγουμε τις σχέσεις μας! Σε αντίθεση με την παιδική ηλικία, όπου κάποιος έχει μικρή δυνατότητα επιλογής σχέσεων, ειδικά με συγγενικά πρόσωπα. Ακόμα και ο φιλικός κύκλος και οι επιλογές που μπορεί να κάνεις ως παιδί είναι πιο περιορισμένες. Αυτό αλλάζει στην ενήλικη ζωή, αφού τώρα έχεις την επιλογή να σχετίζεσαι με κάποια άτομα και να διακόπτεις σχέσεις με άλλα που δε σου ταιριάζουν. Έτσι, δε χρειάζεται να βασανίζεσαι ή να προσθέτεις περισσότερο δράμα και ένταση στη ζωή σου λόγω δύσκολων ή προβληματικών σχέσεων.

Αν πάλι λες για μια άσχημη, μακροχρόνια σχέση (πχ., έναν κακό γάμο) «έτσι είναι, δε γίνεται αλλιώς», θα πρέπει να το επανεξετάσεις. Πάντα υπάρχει επιλογή! Ακόμα και αν δεν είναι η καλύτερη επιλογή, είναι κάτι διαφορετικό από το άσχημο που βιώνεις.

Αν έχεις σχέσεις που σου ρουφάνε την ενέργεια, που σε κάνουν να νιώθεις ψυχική εξάντληση και να αναρωτιέσαι «γιατί;» θα σε συμβούλευα να ξεκινήσεις να τις εξετάσεις με μια δόση υγιούς περιέργειας. Ρώτησε τον εαυτό σου:

• Αν δεν είχα τη σχέση που έχω με το συγκεκριμένο πρόσωπο, θα το επέλεγα για να έχουμε σχέση;
• Σε τι ποσοστό είμαι ευχαριστημένη και σε τι δυσαρεστημένη από αυτή τη σχέση;
• Πώς αισθάνομαι την ώρα που είμαι με αυτό το άτομο;
• Πώς νιώθω αφού το δω;
• Πόση ψυχική ενέργεια ξοδεύω για να διαχειριστώ τις σκέψεις και τα συναισθήματα που μου γεννάει αυτή η σχέση;
• Γιατί συνεχίζω να είμαι σε αυτή τη σχέση;

Αν ανακάλυψες ότι προσθέτεις δράμα και αρνητικότητα στις σχέσεις σου, το καλό νέο είναι ότι έχεις επιλογή!

Κομμάτι της συναισθηματικής ενηλικίωσης επίσης, είναι η ικανότητα να αποστασιοποιηθείς από αυτά που σου συμβαίνουν και να τα εξετάσεις με κριτική ματιά, ώστε να αντιληφθείς τον ρόλο σου και τις επιλογές που έχεις.

Η σημαντικότερη επιλογή που έχεις και που μπορείς να εφαρμόσεις άμεσα είναι να αλλάξεις τις σκέψεις σου και τον τρόπο που ερμηνεύεις τις σχέσεις και τη ζωή σου. Δε χρειάζεται να κατηγορείς τους άλλους για το πώς αισθάνεσαι. Δε χρειάζεται να νιώθεις μονίμως άσχημα. Να θυμάσαι ότι κανένας δε μπορεί να σε κάνει να νιώθεις καλά ή άσχημα χωρίς τη δική σου συναίνεση. Να ξέρεις ότι αλλάζοντας τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα αλλάζεις και τη ζωή σου!

Οι άνθρωποι που μας επηρεάζουν αρνητικά είναι συναισθηματικά βαμπίρ. Για να αναγνωρίζετε και να αντιμετωπίζετε τέτοιους ανθρώπους, διαβάστε το βιβλίο μου «Συναισθηματικά Βαμπίρ» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Mamaya.

Πηγή: https://varvogli.gr