Πως ένα νεοκλασικό του 1923 στο κέντρο της Αθήνας μεταμορφώθηκε σε υπέροχη κατοικία

Η μονοκατοικία, εμβαδού 237 m², βρίσκεται στην οδό Πλαπούτα στα Εξάρχεια, κοντά στην πολύβουη λεωφόρο Αλεξάνδρας. Μία διώροφη κατοικία, χτισμένη πριν από το 1923, καταλάμβανε εξ ολοκλήρου το οικόπεδο, εμβαδού μόλις 117 m².

Σύμφωνα με τους ειδικούς όρους δόμησης, που ισχύουν για τα διατηρητέα, παρέμεινε προς το δρόμο ένα τμήμα του διώροφου νεοκλασικού, το οποίο επισκευάστηκε και αποκαταστάθηκε, ενώ χτίστηκε ένα νέο τετραώροφο κτίριο πολύ μικρής κάλυψης –μόλις 47,5 m²– στο πίσω μέρος του οικοπέδου.

Ο συνολικός όγκος του τετραώροφου κτιρίου δεν γίνεται αμέσως αντιληπτός από το δρόμο, δίνοντας την αίσθηση μίας διώροφης νεοκλασικής μονοκατοικίας. Σ’ αυτό συμβάλλει η εσωτερική αυλή, ένα εσωτερικό αίθριο πλαισιωμένο από τους συμπαγείς όγκους των γειτονικών κτιρίων. Ένας γυάλινος διάδρομος ενώνει το διατηρητέο με το νέο κτίσμα.

Σε αυτό το επίπεδο, το οποίο λόγω της διαφοράς στάθμης ενός ορόφου χαρακτηρίζεται ως ισόγειο για τη νέα κατοικία –ενώ ταυτόχρονα είναι α΄ όροφος για το διατηρητέο– οργανώνονται οι χώροι διημέρευσης: το καθιστικό στο νέο κτίριο και η κουζίνα με την τραπεζαρία στο παλαιό.

Από την αυλή έχει κανείς και μία συνολική πλέον άποψη της πρόσοψης του νέου κτιρίου, με υαλοπετάσματα που επεκτείνονται σε δύο ορόφους το καθένα, μετατοπισμένα όμως καθ’ ύψος για να μειώνουν τη μονολιθικότητα της αρχικής κατασκευής. Η εμφανής λιθοδομή της όψης του νεοκλασικού στο χώρο της κουζίνας αρμολογήθηκε εκ νέου και διατηρήθηκε στη φυσική της μορφή. Οι χώροι της κατοικίας αναπτύσσονται σε πέντε διαφορετικά επίπεδα.

Στο κατώτερο επίπεδο –που εμφανίζεται ως υπόγειο από το εσωτερικό του νέου τμήματος και ως ισόγειο για το διατηρητέο στο επίπεδο του δρόμου– βρίσκεται ο ξενώνας, καθώς και ένας μεγάλος αποθηκευτικός χώρος. Στον α΄ όροφο βρίσκονται το WC των ξένων και το γραφείο, που οργανώνεται με μορφή εξώστη στο διώροφο χώρο. Ο β΄ όροφος φιλοξενεί το βεστιάριο.

Ο γ΄ και τελευταίος όροφος φιλοξενεί το υπνοδωμάτιο, στο οποίο το τζάκι και ο ανοιχτός πάγκος με το νιπτήρα δημιουργούν ένα επίμηκες σκηνικό συμβάλλοντας στην οπτική διεύρυνση του χώρου ενώ ο ενιαίος καθρέπτης που επενδύει όλον τον τοίχο μέχρι την οροφή αντανακλά το φως και το οδηγεί στο μικρό λουτρό μέσω της γυάλινης πόρτας.

Οι πίνακες που φαίνονται στις φωτογραφίες είναι της ζωγράφου Μαρίας Αναστασίου.

Στοιχεία έργου
Aρχιτεκτονική μελέτη – επίβλεψη: Κατερίνα Βαλσαμάκη
Στατική μελέτη: Χρύσανθος Καλλίγερος, σύμβουλος
Η/Μ μελέτη: Ανδρέας Δρούγας
Συνεργάτες: Ευαγγελία Χωριανοπούλου & Μέμος Φιλιππίδης
Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Θωμόπουλος
Κείμενο: Ktirio